| Hayâlî
Karagöz’ü oynatan kişiye Hayâlî ya da
Usta denir. Bir Hayâlî’nin her şeyden
önce temiz bir İstanbul Türkçesine sahip
olması, taklit yeteneğinin gelişmiş olması
lazımdır. Tûluat denilen doğaçlama konuşma
yetisi ve espri kabiliyeti Karagöz oyunları
içinde önemli bir yer tutar. Tiyatro eğitiminde
kullanılan ses tekniklerini kullanan Hayâlîler
perdedeki tüm tiplerin seslerini tek başlarına
konuşurlar. Hayâlî aynı zamanda Türk müziğini
bilecek, tiplerin şarkılarını söyleyecek
ve farklı şiveleri konuşacaktır.
Hayâlî’ye
oyun sırasında “Yardak” denilen yardımcısı
yardım eder. Yardak, oyun tasvirlerini
perdeye giriş sırasına göre ustaya verir,
def çalarak müziğe eşlik eder, oyunun
efektlerini yapar.
Karagöz, pek çok disiplini bünyesinde
barındıran zorlu bir sanattır. Geçmişte
Karagöz sanatçıları bir araya gelerek
dernekler kurmuşlardır. Bugün UNIMA’nın
çekirdeğini teşkil eden bu dernek ve kurucuları
hakkında Türk Folklor Araştırmaları Dergisi’nde
yayınlanan bir haberde, şunlar yazılmıştır.
Günümüzde Hayâlîler
Hayalîler çoğunlukla İstanbul’da yaşamakta
ve sanatlarına burada devam etmektedir.
İstanbul’da yaşayan Hayalîler: Taceddin
Diker, Orhan Kurt, Metin Özlen, Ünver
Oral, Hasan Hüseyin Karabağ,
Ramil Balakin, Ayfer Balakin, Alican Balakin,
Alpay Ekler, Emin Şenyer.
Ankara’da yaşayan Hayalîler: Mustafa Mutlu,
Haluk Yüce.
Bursa’da yaşayan Hayalîler: Şinasi Çelikkol,
Tayfun Özertem...
|
